Thứ Ba, 21 tháng 8, 2012

Những động thái “lạ” tại cửa khẩu biên giới Móng Cái

Những động thái “lạ” tại cửa khẩu biên giới Móng Cái
04:28:00 20/08/2012
Tài khoản ngân hàng mà một số thương nhân Việt thường xuyên làm ăn với Trung Quốc mở tại thành phố Đông Hưng (thuộc tỉnh Quảng Tây - Trung Quốc) bất ngờ đã bị phía Trung Quốc phong tỏa. Ngoài ra, một số người Việt Nam lao động theo hợp đồng tại Trung Quốc khi về nước mang theo tiền lương cũng bị tịch thu tại cửa khẩu.
Từ giữa năm 2012 đến nay, hoạt động giao thương với Trung Quốc tại khu vực cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh) đã có những dấu hiệu bất thường làm cho kim ngạch xuất nhập khẩu (XNK) giảm mạnh so với cùng kỳ và các tháng trước đó. Nguyên nhân ban đầu được xác định là do phía Trung Quốc tăng cường các hoạt động kiểm tra đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam. Ngay cả những loại hàng hóa nguyên liệu thô, thủy sản đông lạnh vốn rất hút hàng thì nay cũng không dễ gì sang được bên kia biên giới.
Ông Nguyễn Tiến Dũng - Phó Chủ tịch UBND TP Móng Cái - xác nhận đúng là có những động thái không bình thường trong thời gian qua.
Với lợi thế thành phố cửa khẩu lớn nhất miền Bắc, Móng Cái thường xuyên có trên 400 DN tham gia hoạt động kinh doanh thương mại qua biên giới với Trung Quốc. Trung bình mỗi ngày có khoảng 450 container hàng hóa XNK, có trên 1.600 tàu, đò của Việt Nam tham gia vận chuyển hàng hóa chủ yếu trên sông Ka Long và bến Lục Lầm. Tổng kim ngạch XNK từ năm 2005 đến 2011 đạt 23.866 triệu USD và luôn trong xu thế tăng trưởng. Tuy nhiên, từ đầu năm 2012 đã có chỉ số giảm. Trong 7 tháng đầu năm, tổng kim ngạch XNK trên địa bàn thành phố đạt 2.607.641 triệu USD, chỉ bằng 78,9% so với cùng kỳ.
Hiện chưa cập nhật số liệu của tháng 8, nhưng nếu có thì chắc chắn giảm mạnh so với tháng trước. Mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là nhóm hàng nông, lâm, thủy sản như cao su, tinh bột sắn, thuốc lá điếu… Thậm chí ngay cả khoáng sản than, loại hàng hóa thuộc loại đắt khách nhất, chạy nhất thì nay Trung Quốc cũng không có nhu cầu mua của Việt Nam, dù chính hay tiểu ngạch.

"Cấm biên" khiến cửa khẩu Móng Cái đìu hiu.

Chi cục Hải quan Móng Cái cũng cho biết, tính đến ngày 9/8/2012 trên địa bàn Móng Cái còn tồn 3.860 container, gần một nửa trong số đó với 1.314 container là hàng thực phẩm đông lạnh, phải dùng điện bảo quản tại các kho bãi chờ xuất.
Ông Nguyễn Văn Tính, Trưởng Trạm KSLH Km15 - Bến tàu Dân Tiến cho biết thêm, trước kia, thỉnh thoảng cũng có những đợt ứ hàng nhưng không kéo dài, trước sau gì cũng được xuất khẩu. Riêng đợt này, hầu như không có lô hàng nào xuất được sang Trung Quốc, hàng ứ đọng đã nhiều tháng và rất khó để biết cụ thể đến bao giờ thì những "công" hàng tồn đọng này mới được xuất biên. Đặc biệt, đối với hàng tạm nhập tái xuất thì việc ứ đọng lại thêm một gánh nặng nữa cho các lực lượng chức năng...
Một số doanh nghiệp Việt Nam kinh doanh XNK vì sốt ruột chờ đợi quá lâu đã tự thăm dò động tĩnh từ phía bên kia biên giới. Thông tin mà họ cung cấp cho chúng tôi là khoảng một tháng nay, phía Trung Quốc đã bố trí gần như dày đặc các nhà tạm (lán trại, nhà bằng vỏ container, bạt...) làm chốt điểm kiểm soát có vũ trang dọc chiều dài biên giới. Đáng ngại hơn, một số thương nhân Việt thường xuyên làm ăn với Trung Quốc đã mở tài khoản ngân hàng tại thành phố Đông Hưng (thuộc tỉnh Quảng Tây - Trung Quốc) để tiện giao dịch, thanh toán. Nhưng từ tháng 7/2012, bất ngờ đã bị phía Trung Quốc phong tỏa. Ngoài ra, một số người Việt Nam lao động theo các hợp đồng tại Trung Quốc khi về nước mang theo tiền lương cũng bị tịch thu tại cửa khẩu.
Cũng có nguồn tin không chính thức nói rằng, Trung Quốc tăng cường kiểm soát khu vực biên giới là nhằm bảo đảm an ninh phục vụ Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc. Đợt 1 "cấm biên" đến hết ngày 31/8/2012, nhưng không rõ sau đó sẽ "mở" biên hay cấm tiếp đợt 2, đợt 3...
Trước tình hình trên, Bộ Công thương, Sở Công thương Quảng Ninh và UBND TP Móng Cái đã có cuộc họp khẩn cấp nhằm giải quyết những bế tắc hiện nay trong hoạt động XNK tại khu vực biên giới. Song, chưa có kiến giải quan trọng nào để cải thiện tình hình


nguồn: http://www.cand.com.vn/vi-VN/kinhte/2012/8/178768.cand
Lê Minh Triết

Thứ Tư, 15 tháng 8, 2012

Tuyển chọn – Chìa khóa để thành công

Tuyển chọn – Chìa khóa để thành công
Rey Bajenting - RB Sugbo Gamefowl Technology

Trong bộ môn chọi gà, tuyển chọn là chìa khóa để thành công. Lai tạo cũng chẳng qua là việc tuyển chọn con giống phù hợp. Dẫu đá giải hay đá cáp, việc tuyển chọn gà hay là cần thiết. Và nếu bạn có khả năng tài chính, mà không thực sự tham gia trực tiếp vào trò đá gà, việc tuyển chọn nhà lai tạo (breeder), chuyên viên chăm sóc (handler) và biệt dưỡng gà (conditioner) là yếu số sống còn.

Và nên nhớ, gà hay mới làm nên tên tuổi sư kê, chứ không phải sư kê làm nên tên tuổi của gà hay. Bước đầu tiên để biệt dưỡng thành công là tuyển chọn phù hợp.

Như đã đề cập trước đây, việc tuyển chọn có tính tương đối, tùy thuộc vào quan điểm cá nhân, môi trường, cơ hội và thậm chí cả số năm lăn lộn trong ngành này. Tuy nhiên, có những nguyên tắc chung được chấp nhận một cách rộng rãi trong việc tuyển chọn chiến kê.

Khoa học chiến thắng bắt nguồn từ nghệ thuật tuyển chọn. Nguyên tắc tuyển chọn đầu tiên mà tôi học được từ các sư phụ: Không bao giờ hy sinh nền tảng (concrete) bằng biến dị (variable).

Dòng gà hoàn hảo, hết sức cân đối, từ lối đi cho đến cấu trúc cơ thể và dáng, đầu nhỏ, mắt đỏ tươi, tỷ lệ chân phù hợp với đùi hơi dài hơn cán, cán nhỏ và ngón mảnh mai là ví dụ về những yếu tố nền tảng, trong khi lối đá là biến dị. Yếu tố nền tảng không thay đổi. Biến dị thay đổi tùy vào lối đá của đối thủ và tình trạng thế chất của bản thân.

Đừng chọn những con thiếu một vài thông số nền tảng chỉ vì bạn thấy chúng xổ tốt một đôi lần.

Chỉ khi nào gà đạt tiêu chuẩn riêng của bạn về mặt yếu tố nền tảng thì bạn mới xổ để xem nó có đạt tiêu chuẩn về lối đá hay không.

Trước tiên, cần xác định xem chiến kê có chất lượng tốt hay không, dựa vào dòng giống và lai tạo. Có những dấu hiệu cho thấy một chiến kê chất lượng chẳng hạn như đầu nhỏ, mắt sáng và hình dáng tổng thể. Tuy nhiên, đảm bảo tốt nhất mà bạn có là danh tiếng của nhà lai tạo.

Cũng cần xác định xem con gà bạn sắp mua có được nuôi dưỡng đúng cách không. Chúng có được chăn thả từ nhỏ? Chúng có được cột dây từ tháng tuổi thứ bảy? Và chúng có được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và luôn mạnh khỏe từ khi ra đời?

Rồi bạn kiểm tra các đặc điểm thể chất. Dáng cân đối, vai rộng, thân hình bầu dục với xương lườn hơi nhô, chiều dài cổ cân đối, lông đuôi cân đối, cán nhỏ trơn láng và hơi ngắn so với đùi, và điểm quan trọng nhất là dáng đi (gait).

Gà bước lệt bệt cần phải loại ngay lập tức. Dáng đi không chỉ là tỷ lệ cân đối giữa thân, cổ và chân, mà còn là sự hài hòa khi gà di chuyển: cách mà nó bước đi, sải những bước dài và đều, ngón thới chạm đất trước, cảnh giác và tập trung.

Gà hay luôn cảnh giác và dường như để ý đến môi trường xung quanh. Khi chúng đứng hay bước đi, ngón thới đặt xuống đất trước; chúng luôn ngóc đầu lên cao; và sải những bước dài và đều.

Quan sát thật kỹ cách gà bước đi. Những con bước ngắn thường nhảy không cao. Trong khi gà bước chân cao, nghĩa là co chân lên gần ngực, sẽ bị hạn chế khi di chuyển ngang.

Chỉ những con đạt tất cả những tiêu chuẩn ở trên mới được đem xổ để coi lối đá. Thường thì chúng luôn đá tốt.

Gà hay không chuyên một lối đá nào, không nhất thiết phải luôn đá canh chặn (angat), đá chân thấp (grounder) hoặc đá chân cao (breaker) nhưng chúng có thể đá theo bất cứ lối nào khi hoàn cảnh bắt buộc.

Đừng quá tập trung vào lực đá, bởi gà sẽ chậm. Đừng quá tập trung vào tốc độ, bởi gà sẽ chém không chính xác. Đừng quá tập trung vào đá cao chân, bởi gà sẽ yếu trên mặt đất. Quan trọng hơn cả, đừng chọn gà né tránh quá nhiều. Nó sẽ không tập trung vào việc triệt hạ đối phương mà chỉ cố để tránh bị hạ thủ. Cũng bằng mọi giá, hãy tránh những con có thói quen đá lông. Trong các giải đá dao ngày nay, điều đó sẽ khiến chúng bị chém vào cổ.

Việc phòng thủ thuần túy không mang lại chiến thắng. Gà hay là con dữ ngay cả trong phòng thủ: nạp liền ngay sau khi dạt, chòi ngược lại trong khi nhảy lùi, và luôn cố gắng triệt hạ đối thủ khi ra đòn.

Khôn ngoan không đồng nghĩa với khả năng tránh đòn. Đó là khả năng tung ra những cú đá chính xác vào thời điểm thích hợp khiến đối phương không thể nào tránh nổi.

Một con gà hay đá từ bất kỳ tư thế nào, bất kể trên không hay từ phía sau. Nó có thể ghi điểm nhờ những cú nạp từ bên dưới, từ mặt bên hoặc thậm chí, khi lưng đang tựa vào tường.

Khi tuyển chọn chiến kê đá trường, hai đặc điểm quan trọng nhất, theo thứ tự, là khả năng chém (cutting ability) và độ gan lì (gameness). Nhiều người mà tôi trao đổi, một số là những sư phụ, không đồng ý với tôi rằng khả năng chém xếp trên độ gan lì. Lý do mà tôi vin vào bởi vì đây là trò đâm chém, vậy nên khả năng chém phải được xếp trên độ lì. Một chiến kê ít gan lì vẫn có thể chém tốt và thắng trận. Nhưng chiến kê chém tệ không thể hạ độc thủ, do đó không thể giành thắng lợi. Trong hầu hết mọi trường hợp, nó sẽ có kết cục như sau – phơi xác.

Rồi sau khả năng chém và độ gan lì, mà tôi thích gọi là “nền tảng” bao gồm cả lực và sức chịu đựng (endurance), tôi chọn tiếp sự khôn ngoan, lanh lợi (agility) và tốc độ. Cả ba phải đi chung với nhau. Bởi vì lanh lợi là đặc điểm cho phép một con gà khôn ngoan thực hiện những điều cần thiết trong một hoàn cảnh đặc biệt, và tốc độ cho phép nó thực hiện điều đó nhanh hơn đối thủ.

Khi đánh giá khả năng chiến đấu, các sư phụ coi tốc độ là đặc điểm rất quan trọng. Tốc độ xử lý, tốc độ ra đòn. Bởi vì như người ta thường nói, đá gà giống như đấu súng, bạn phải nhanh bởi chậm là chết.

Dù ý kiến ra sao, bởi vì chúng tôi, những người Filipinos, đá cựa dao dài, chúng tôi phải cân nhắc những đặc điểm đem lại nhiều thuận lợi đối với loại vũ khí này.

Cũng tương tự như khả năng chém quan trọng hơn sự gan lì, tốc độ quan trọng hơn lực, thời điểm quan trọng hơn tốc độ, và sự khôn ngoan quan trọng hơn sức chịu đựng. Luôn ghi nhớ điều này và bạn sẽ thắng nhiều hơn thua. Tuy nhiên, với mục đích định nghĩa về một chiến kê với khả năng chiến đấu tốt, tôi gom tất cả những đặc điểm này thành ba phần – khả năng chém; độ gan lì, lực và sức chịu đựng hay gọi chung là “nền tảng”; và sự khôn ngoan, lanh lợi và tốc độ.

Gà hay không có bất kỳ lối đá đặc trưng nào. Chúng có khả năng chém, yếu tố nền tảng, và sự khôn ngoan, lanh lợi và tốc độ. Tất cả những đặc điểm nhằm hướng đến một mục tiêu. Triệt hạ đối phương.


Khả năng chém
Khả năng chém (cutting ability) là khả năng tung đòn sát thủ một cách chớp nhoáng.

Gà chém tốt duỗi chân đá tối đa. Điều này có lợi thế vươn xa và đâm sâu. Nó đá mục tiêu có chủ đích và gây tổn thương tối đa. Nó không nhất thiết phải co hết chân sau khi đá nhằm bung tiếp cú nữa. Điều này có nghĩa, nó tung liên tiếp nhiều cú đá trong một thời gian ngắn với tốc độ siêu việt, do vậy có nhiều cơ hội hạ sát đối phương.

Ngược với điều mọi người thường nghĩ rằng khả năng đá phụ thuộc vào bổn bang, trên thực tế nó phụ thuộc vào ba yếu tố: di truyền, tâm lý và thể chất.

Vâng, dòng gà được lai tạo với đặc điểm này. Có dòng chém rất tốt. Nó nằm trong gien của chúng. Tuy nhiên, trạng thái tâm lý và điều kiện thể chất cũng ảnh hưởng đến khả năng chém. Khi chiến kê không ở trạng thái tâm lý tốt, mất tập trung hay không hoàn toàn để tâm vào trận đấu, nó có thể mất khả năng chém vốn có bởi vì nó lo ra thay vì tập trung vào việc hạ sát đối phương. Điều kiện thể chất cũng rất quan trọng. Gà vai u thịt bắp hay cơ bắp lỏng lẻo không thể chém tốt. Điều này cũng đúng với chiến kê không có trọng lượng hay độ ẩm cơ thể lý tưởng.

Nền tảng
Nền tảng mà tôi đề cập là độ gan lì, lực và độ bền. Độ gan lì, lực và độ bền dường như có mối tương quan. Đây là những đặc điểm cơ bản làm nên nền tảng, khả năng chiến kê đá đến giọt máu cuối cùng với sự quyết tâm và năng lực đâm chém cho đến cuối trận.

Độ gan lì là xu hướng sát thủ không ngừng nghỉ, bất chấp hoàn cảnh. Không chỉ khao khát chiến đấu thông qua việc luôn mổ khi dứ (careos). Có sự khác biệt giữa gà gan lì với gà chỉ mổ để trả đũa. Độ gan lì là nền tảng cho phép gà thực hiện tất cả những điều kỳ diệu.

Lực là khả năng tung cú đá một cách mạnh mẽ và đâm sâu vào da thịt đối phương dẫu đang bị thương tích nặng.

Sức chịu đựng là khả năng vượt qua sự đau đớn và chấn thương, kể cả những vết thương chí mạng, trong một thời gian dài.

Ba yếu tố này làm nên nền tảng. Là khả năng giúp gà trụ vững cho đến hết giải. Là năng lực tiềm tàng hỗ trợ đàng sau. Là bản năng sát thủ dù chỉ còn chút sức tàn và giọt máu cuối cùng.

Sự khôn ngoan, lanh lợi và tốc độ
Sự khôn ngoan, lanh lợi và tốc độ khép lại định nghĩa về một con gà hay. Khôn ngoan là khả năng nhận biết phải làm điều gì trong một hoàn cảnh nhất định. Lanh lợi là khả năng thực thi trong hoàn cảnh đó và tốc độ là hạ thủ nhanh hơn đối phương. Một con gà khôn có thể biết phải làm gì nhưng nếu không đủ lanh, nó sẽ không thể thực thi được điều đó. Và nếu không có tốc độ, gà đối phương có thể đã hạ thủ trước khi nó kịp xuất đòn. Khôn ngoan là khả năng di chuyển một cách thông minh nhằm đưa đối phương vào thế bất lợi, chẳng hạn như treo trên đầu đối phương ở trên không. Lanh lợi là đặc điểm cho phép gà khôn ngoan thực hiện những điều cần thiết, tốc độ giúp nó hạ sát đối phương và ra đòn một cách gọn gàng vào đúng thời điểm thích hợp.

Chìa khóa của việc tuyển chọn
Trước hết, phải chắc chắn chiến kê xuất phát từ dòng gà hay, tức dòng gà đá hay và có tỷ lệ thắng độ cao.

Thứ nhì, đảm bảo nó được nuôi nấng một cách lý tưởng, với dinh dưỡng thích hợp, thả rông và cột dây; hay trong điều kiện nuôi nhốt như lồng kẽm và lồng dưỡng. Rồi đánh giá hình thái, dáng, độ cân đối, mắt, cánh, cán. Lời khuyên chung, chiến kê đẹp mã với hình dong cân đối và di chuyển duyên dáng thường đá hay.

Sau cùng, cần cân nhắc đến bến đá (fighting style). Nguyên tắc hàng đầu: gà chém đối phương nhiều hơn bị chém là gà hay, và gà thường đá trước là gà hay.



------------------------------------------------------------


Ghi chú

Ở đây, có hai câu hỏi được đặt ra: 1) Có thể áp dụng những kinh nghiệm tuyển chọn gà đá cựa dao ở Phi vào gà đá cựa sắt (cựa đâm) được không? 2) Có thể pha gà nòi với gà Phi hay không?

Trước hết, chúng ta cần tìm hiểu: gà Phi là gì? Gà Phi là gà Mỹ được “phát triển” để đá loại cựa dao dài có tính sát thương rất cao. Trong các giải derby, trận đấu thường kết thúc trong vòng mấy chục giây. Xét về mặt chiến thuật thì gà Phi chỉ tập trung vào “khai cuộc”, xét về mặt kỹ thuật thì chỉ cần đá trúng người đối phương là đủ vì hầu như trúng là chết, toàn bộ sức lực tập trung vào độ chục chân đầu. Những con gà bật cao, bay dữ và chém xối xả từ trên không có nhiều lợi thế. Bởi vậy mà kiểu hình đặc trưng Filipinos với chân cao và lưng dài xuất hiện. Theo các sư kê Mỹ thì việc lai tuyển chọn để tạo ra kiểu hình như vậy mất rất nhiều thời gian, cỡ năm bảy chục năm và nhiều khả năng gà Mỹ gốc đã được pha với giống gà modern game chân cao để tạo ra gà Phi với kiểu hình cao lêu nghêu. Modern game vốn là gà chọi Anh (old english game) lai với gà đòn Malay nhưng hầu như không được dùng để đấm đá, trên thực tế nó là một thử nghiệm thất bại và không như tên gọi (game), nó chỉ là gà kiểng! Vấn đề là nó lẫn máu rót nhưng chẳng sao, vì gà Phi không đặt nặng độ gan lì. Nhận định này có thể đúng vì khi quan sát một số độ gà trên mạng, có trường hợp rất tức cười, gà Phi hạ sát xong đối phương rồi bỏ chạy luôn, cho nhử mấy lần với gà chết vẫn bỏ chạy, không biết trọng tài xử ra sao. Trong các trận đá túi xụi theo kiểu bài cào rùa (karambola), chúng ta cũng thấy một số con bỏ chạy. Như vậy, tuy không phải dòng gà nào cũng bị pha, và nhà lai tạo nào cũng xem nhẹ độ gan lì, nhưng xu hướng chung của lối đá cựa dao là như vậy.

Gà đá cựa sắt phải ra đòn chính xác hơn, vào các yếu huyệt và đủ lực để cựa vô sâu, gây thương tổn cho đối phương. Các trận đấu cũng thường kéo dài hơn do đó cần sức chịu đựng, gan lì. Tóm lại cũng bấy nhiêu đặc điểm nhưng thứ tự ưu tiên có thể khác vì sử dụng thể loại vũ khí khác, tức cựa đâm thay vì cựa dao; chẳng hạn theo các sư kê Mỹ thì độ gan lì phải được ưu tiên hàng đầu. Nói chung là vậy, mỗi sư kê đều có quan điểm riêng về tuyển chọn. Tất nhiên, trên lý thuyết không ai ngăn cản sư kê pha gà nòi với gà Phi để tạo ra bổn gà đá xối xả lúc khai cuộc nhưng trong lãnh vực cựa sắt, lối đá đó có thể không có nhiều lợi thế.

Tóm lại, 1) Chúng ta học hỏi nhưng cần hiểu rõ sự khác biệt về vũ khí, giữa đá cựa sắt với cựa dao, điều ảnh hưởng trực tiếp đến công tác tuyển chọn, 2) Trên lý thuyết, chúng ta vẫn có thể pha với điều kiện dòng gà chứng tỏ độ gan lỳ. Nhưng lấy gì kiểm chứng? Bởi vậy cần hết sức cẩn trọng.

thay đổi nội dung bởi: vnreddevil, ngày hôm nay lúc 07:35 AM

Nguồn:  http://www.diendancacanh.com/forum/showthread.php/130994-Tuy%E1%BB%83n-ch%E1%BB%8Dn-%E2%80%93-ch%C3%ACa-kh%C3%B3a-%C4%91%E1%BB%83-th%C3%A0nh-c%C3%B4ng

Thứ Hai, 13 tháng 8, 2012

Phong cách của hưởng thụ

Phong cách của hưởng thụ

T/S Alan Phan, Chủ Tịch Quỹ Đầu Tư Viasa
29 July 2011
(Bài viết từ hè năm ngoái nhưng vẫn hợp thời trang)
Vấn nạn lớn của các đại gia là họ tiêu xài đồng tiền họ chưa kiếm được, để mua những đồ chơi họ không cần, để gây ấn tượng với những người họ không ưa.
Tôi cười lớn khi ông boss của Luxury Guide và Robb Report nhờ tôi viết bài. Với dáng điệu lè phè bình dân, tôi thích hợp với các quán vỉa hè hơn là Café Armani ở Vincom Center. Tôi liên tưởng đến lời của Warren Buffett khi thiên hạ phẩm bình về các bộ áo quần nhăn nheo cũ kỹ,”Tôi mua đồ xịn đắt tiền đấy chứ. Nhưng khi tôi mặc vô, chúng luôn trông có vẻ rất rẻ tiền.” Bắt con khỉ già làm công tử Bạc Liêu thì óai ăm lắm, nhưng tôi chưa bao giờ quay lưng với thách thức.
Nguồn cội của văn minh
Tôi có một bài viết về lòng tham của con người trong bối cảnh nhố nhăng của xã hội vừa chuyển tiếp. Những Xuân Tóc Đỏ của thời đại Internet và tòan cầu hóa thường táo tợn và nhẫn tâm hơn các tên chụp giựt và cơ hội của thời Vũ Trọng Phụng. Danh từ “kinh tế thị trường” được bóp méo để tượng trưng cho chủ nghĩa của đồng tiền dơ bẩn.
Dĩ nhiên, là một tên tư bản ngoan cố, tôi phải biện hộ cho sự ngay thẳng của thị trường và tiền bạc. Nguyên nhân chính mà văn minh nhân lọai đạt đến đỉnh hiện nay là do sự thúc đẩy của lòng tham. Những quyền lực, danh vọng và của cải của nhân lọai đều phát sinh từ dục vọng. Dù đức Phật có phán là “dục vọng là cội rễ của mọi đau khổ”, hay đức Chúa Trời có đặt “tham lam” vào mười điều răn cấm, thì con người vẫn thỏai mái theo đuổi dục vọng của mình. Mỗi người một kiểu, nhưng tựu trung, vẫn là một cuộc chạy đua của những con chuột hôi hám (the rat race). Và ai chết đi với nhiều đồ chơi nhất thì người đó thắng (he who dies with the most toys wins).
Ngay cả các nền văn hóa cao cấp nhất của nhân lọai cũng nhờ vả rất nhiều vào tiền bạc và quyền lực của các nhà bảo trợ. Không có hòang tử Colloredo hay công tước Waldstein, chúng ta sẽ không thưởng thức được Mozart và Beethoven. Không có đế chế của Florentine, ta sẽ tìm đâu ra các tác phẩm nghệ thuật của Da Vinci hay Michelangelo. Trường thiên “Les trois mousquetaires” được Dumas dựng nên từ những cảm hứng của triều đại Louis XIII.
Tôi cũng không dấu diếm là suốt 42 năm lăn lộn trên thương trường, lòng tham vô đáy là cú hích bắt tôi phải đứng dậy tiếp tục cuộc chơi cho đến mức thành công. Dĩ nhiên, nó cũng dẫn đến nhiều thất bại điên rồ (ngực tôi vẫn còn vết mổ tim để minh chứng). Tôi sắm chiếc Lamborghini vào năm 33 tuổi, tôi bỏ hơn vài trăm ngàn dollars để mang một siêu mẫu Venezuela qua Paris chơi hai tuần, tôi lên báo Mỹ tuyên bố vung vít về thành quả của công ty tại Trung Quốc (tôi ví mình là người mở đường cho IT ở đây), tôi hoang phí sức khỏe trong những party thâu đêm hay những chuyến bay liên lục địa mỗi tuần. Tôi tạo nên những kẻ thù không cần thiết. Tất cả để “khoe” với thế giới là tôi đã “đạt” (arrived).
Phong cách của kiêu căng
Nói vậy để thấy rằng tôi rất thông cảm với những khoe khoang của người đang giàu có. Sĩ diện là một văn hóa lớn và lâu đời của các quốc gia Đông Á. Một thói quen thông dụng khi có tiền, có danh hay có quyền là thích khoe khoang, hay nói lịch sự hơn là thích biểu hiện, những gì mình vừa chiếm hữu, dù hợp pháp hay không. Thực tình, đây là một hành xử rất quen thuộc với mọi đẳng cấp thượng lưu trên thế giới. Vì ai có tham vọng và may mắn để sở hữu những chiến lợi phẩm đều có mong ước là mọi người phải chiêm ngưỡng và ghen tị với họ. Sự kiêu căng do lòng tự ái cao độ là căn bản của văn hóa sĩ diện nói trên.
Tuy nhiên người Âu Mỹ giỏi hơn trong việc đè nén sự phô trương quá mức thường thấy ở các đại gia Á Châu, nhất là ở những nhân vật mới giàu của các xã hội mới nổi như Trung Quốc và Việt Nam. Trong khi các triệu phú Âu Mỹ thích biểu hiện quyền danh và của cải tại những Câu Lạc Bộ rất riêng tư, kín đáo của tầng lớp giàu và nổi tiếng, thì các đại phú gia của Việt Nam thích biến những họat động cá nhân thành những sự kiện PR với sự tham dự đầy đủ của mọi mạng truyền thông. Hào quang phải được phát tán đến đầu đường xó chợ khắp xứ sở mới thỏa mãn được lòng tự kiêu, hay tiếng kêu, vĩ đại của các con ếch trong trận mưa rào hiện nay.
Và đại đa số người dân thường tán thưởng các màn trình diễn ấn tượng này. Những bài viết trên các báo về những nhân vật nổi tiếng và thú ăn chơi của họ, cùng hình ảnh diễm kiều của các chân dài bao quanh là những bài viết có nhiều độc giả hơn hẳn các mẫu tin về chính trị, kinh tế hay xã hội. Dĩ nhiên ai mà không ham muốn những tràng pháo tay nồng nhiệt đó?
Bối cảnh của hưởng thụ
Nhưng dù đồng cảm, tôi cũng vẫn có chút ngượng ngùng khi liên hoan cùng các bạn thành đạt của tôi trong môi trường hiện tại. Chiếc xe Rolls-Royce có vẻ lạc lỏng cạnh con trâu mệt mỏi giữa những mái tranh nghèo. Chiếc du thuyền Ferretti trông quá hách dịch cạnh chiếc xuồng câu trên giòng sông đục bẩn. Cái bể bơi cạnh biển ở Ana Mandara thấy sao trần trụi khi bị cặp mắt buồn bã của chú bé hốt rác nhìn vào từ rào tường. Một cô bé thật xinh với chuỗi ngọc Cartier và bộ veste Versace qua một khu phố ổ chuột có vẻ như thách thức lòng tự ái của mọi người.
Những trò chơi gọi là để biểu hiện “phong cách” hay “đẳng cấp” của những người may mắn ở Việt Nam dường như không hợp lúc, không hợp chỗ, không hợp thời. Chúng có vẻ gượng gạo, ép uổng như một vở kịch không bố cục, dựng lên trong vội vàng.
Có thể tôi đã già và thời oanh liệt của mình đã qua. Chắc tôi phải ra khỏi sân khấu để nhường chỗ cho những tài năng mới? Tôi đồng ý, nhưng xin thốt lên vài câu “cương bậy” với những người còn đang chơi.
Các bạn ơi, hãy nhớ là cuộc chơi nào cũng kèm theo những hóa đơn khá đắt. Thời vàng son lúc nào cũng qua nhanh và mưa bão lúc nào cũng đến sớm hơn dự đóan. Tuy nhiên, thất bại thực sự là người bạn tốt. Nó sẽ mang bạn về với thực tại và dạy dỗ uốn nắn những kỹ năng còn thiếu sót. Nó sẽ rèn luyện cho bạn đức tính kiên nhẫn, cần cù và lòng tha thứ, nhất là cho mình.
Tôi nhận chân rất trễ rằng những gì đẹp và bền vững là những gì đơn giản, êm nhẹ, luôn luôn bên mình mà không cần phải mua hay thâu tóm. Những buổi sáng sớm đi dạo một mình trên bờ biển vắng; những buổi chiều mưa mù trời bên gác nhỏ với con; những đêm khuya đọc sách nhớ lại chuyện xưa khi vung tay khua kiếm. Đó là những thú vui nhỏ bé của tuổi già và của giá trị thực sự trong đời sống.
Tôi học được từ một người bạn già và may sẵn cho mình một bộ complêt thật đẹp để mặc vào khi chết. Bộ áo quần này không có túi. Nó nhắc nhở tôi rằng tôi sẽ không đem đi được gì khi trở về với cát bụi.
T/S Alan Phan là Chủ Tịch Quỹ Đầu Tư Viasa tại Hong Kong và Shanghai. Du học Mỹ từ năm 1963, ông đã làm việc tại nhiều công ty đa quốc gia ở Wall Street và phát triển công ty Hartcourt của mình thành một tập đoàn niêm yết trên sàn Mỹ với thị giá hơn 700 triệu dollars. Ông sống và làm việc tại Trung Quốc từ 1999. T/S Phan tốt nghiệp BS tại Penn State (Mỹ), MBA tại American Intercontinental (Mỹ), Ph.D tại Sussex (Anh) và DBA tại Southern Cross (Úc). Email của ông làaphan@asiamail.com và Web site cá nhân là www.gocnhinalan.com.