Nâng cao năng lực của chiến kê
RB Sugbo Gamefowl Technology – http://rbscal.webs.com
Một trong những nghiên cứu của chúng tôi là cải thiện năng lực của chiến kê mà không cần dùng đến thuốc kích thích (PED - Performance Enhancing Drug) dẫu vẫn chấp nhận những chất dinh dưỡng bổ sung như B12/B Complex, MVE, đường và những chất tương tự bởi chúng là thực phẩm chức năng chứ không phải là PED.
Hiển nhiên, với trình độ lai tạo cao như hiện nay ở Philippines, vấn đề biệt dưỡng và ốp gà đóng một vai trò rất lớn đối với kết quả trận đấu. Trong khi trước đây, việc lai tạo hay chất lượng chiến kê luôn tạo ra sự khác biệt giữa thành và bại, nhưng hiện nay, tình thế đã hoàn toàn thay đổi.
Vào những năm 1960, khi gà Mỹ (mà người Phi gọi là gà Texas) bắt đầu được nhập khẩu, chúng đã tràn ngập và hầu như quét sạch những giống gà chọi địa phương – như Bisaya hay Tagalog, Balulang hay Batangas, Bolinaos và những giống còn lại - khỏi mặt đất.
Một vài thập kỷ sau, những nhà lai tạo ở Negros, mà hầu hết đều là các chủ trại giàu có và có mối quan hệ với các nhà lai tạo danh tiếng ở Mỹ, đã tham gia và kiểm soát trò đá gà. Ai mà biết được đấy là nhờ kiến thức tuyệt vời về di truyền gà đá của họ, hay là ưu thế tuyệt đối về dòng và chất lượng gà?
Một vài thập kỷ sau nữa, tình thế lại thay đổi. Việc nhập khẩu trở nên dễ dàng và khả dĩ, thậm chí cả với người không-giàu-lắm và sự gia tăng số lượng các chi nhánh trang trại Mỹ ở Philippines. Ngày càng nhiều tay chơi người Phi nhập các bộ tam gà giống, gồm cả trống lẫn mái. Thế hệ sau của những con gà nhập khẩu này lại đến tay họ hàng, bạn bè và người mua. Rồi có đến hàng ngàn người Phi sở hữu những chiến kê siêu hạng.
Để giờ đây, ở đẳng cấp thi đấu cao nhất, chất lượng của các chiến kê hầu như tương đương nhau. Do vậy, một số người tập trung vào việc tìm kiếm những phương pháp biệt dưỡng (conditioning) siêu hạng.
Để tìm câu trả lời, nhiều người tìm đến chất kích thích – như steroid, hormone, stimulant - vốn có sẵn trên thị trường, chúng có thể được sản xuất cho người hay gia cầm. Số khác, như công ty RB Sugbo Gamefowl Technology chúng tôi, nghiên cứu xa hơn đến những yếu tố cải thiện năng lực chiến đấu phi kích thích (non-drug PEF - non-drug Performance Enhancing Factor), nhiều trong số chúng là những chất hoàn toàn tự nhiên và vốn có ở gà đá. Lưu ý rằng việc bổ sung các chất bổ như B12, B Complex, multi vitamin, khoáng chất, đường và những chất tương tự không bị coi là chất kích thích mà là thực phẩm chức năng.
Một trong những yếu tố phi kích thích này là khái niệm kiểm soát áp lực (stress management) trong quá trình ốp gà (pointing). Nó dựa trên một nguyên lý rằng áp lực kích thích việc sản sinh adrenaline và việc sản sinh adrenaline đem lại hiệu quả tuyệt vời nếu diễn ra vào đúng thời điểm. Vâng, rõ ràng là hoàn toàn tự nhiên.
Khi đối mặt với nguy hiểm, động vật có một cơ chế phòng vệ tự nhiên. Trong tình huống bị đe dọa hay căng thẳng, cơ thể tiết ra hormone adrenaline hay còn gọi là epinephrine. Nó sẽ kích hoạt tất cả các cơ chế và bản năng sinh tồn của động vật. Nó đưa cơ thể vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Việc tiết adrenaline nâng cao sự phát sinh năng lượng, kích hoạt và cảnh báo tất cả các cơ chế cảm nhận và đóng những chức năng ít quan trọng hơn. Nó làm tăng lượng đường trong máu, tăng nhịp tim và huyết áp. Nó kích thích phát sinh năng lượng. Nó đưa cơ thể vào trạng thái năng lượng tối ưu để đạt đến năng lực thể chất cao-hơn-mức-bình-thường.
Cơ chế hoạt động của epinephrine
Epinephrine kích hoạt bộ máy chiến tranh trong cơ thể. Một khi các tuyến nội tiết sản sinh ra epinephrine, nó theo đường máu đi đến các cơ quan nội tạng. Nó khởi đầu bằng việc kích hoạt một vài cảm biến chính trong cơ thể. Từng bước một, nó kích hoạt các cảm biến rồi đến lượt chúng lại kích hoạt rất nhiều quy trình phản ứng dây chuyền. Khi epinephrine đến tế bào gan, nó kích hoạt cảm biến ở đấy làm phát sinh một phản ứng dây chuyền phân hủy glycogen, giải phóng đường vào máu. Đồng thời, nó cũng gia tăng việc sản xuất đường.
Những cảm biến khác nằm ở cơ, một khi được epinephrine kích hoạt sẽ khiến mạch máu dãn ra vì vậy lượng máu đổ về cơ bắp sẽ nhiều hơn. Sự kích thích cũng làm tăng nhịp tim. Đấy là cơ chế mà adrenaline hay epinephrine tự nhiên tác động lên cơ thể để nâng cao năng lực chiến đấu. Những yếu tố chính kích thích việc sản sinh adrenaline dựa trên áp lực chẳng hạn như sự đe dọa, kích động, tiếng ồn, ánh sáng và nhiệt độ cao. Tất cả những kích thích này đều quen thuộc với không khí ngoài trường đấu. Vì vậy, kiểu gì chiến kê của chúng ta cũng không thể tránh khỏi áp lực. Chúng ta có lẽ nên biến áp lực thành lợi thế bằng việc kiểm soát sao cho nó xảy ra vào thời điểm thích hợp.
Áp lực buộc chúng ta hoàn thành công việc nhưng căng thẳng mà nó đem lại cho cơ thể có thể gây mệt mỏi. Áp lực khiến cơ thể sản sinh adrenaline và làm căng cơ. Điều quan trọng cần biết đó là hoạt động sản sinh adrenaline có thể gây ra mệt mỏi sau đó. Trước mắt, adrenaline giúp bạn cảm thấy tỉnh táo hơn. Nhưng về lâu dài, bạn sẽ bị mệt. Do đó mà khái niệm kiểm soát áp lực ra đời. Chúng ta tạo áp lực vào một thời điểm thích hợp, không được sớm hơn, bởi một khi adrenaline tiết ra sớm hơn thì chiến kê sẽ bị mệt khi bước vào trận đấu. Các sư kê thường gọi hiện tượng này là “hụt hơi” (off syndrome).
Kiểm soát áp lực
Làm thế nào để kiểm soát áp lực sao cho nó xảy ra vào đúng thời điểm?
Trước hết, đâu là chế độ chăm sóc thích hợp vào ngày diễn ra trận đấu? Từ đường vận chuyển cho đến trường đấu, rồi nhiều giờ chờ đợi cho đến khi trận đấu thực sự bắt đầu; sai sót luôn có thể xảy ra khiến gà bị áp lực sớm và “hụt hơi”. Quá nóng nực trên đường vận chuyển; quá kích động khi đến trường đấu; bố trí lồng gà sai cách đều có thể khiến gà bị áp lực sớm. Sau cùng, phải hết sức cẩn trọng trong quá trình khởi động (limbering), gắn cựa (heeling) và làm nóng trong trường đấu.
Rồi còn vấn đề liên quan đến điều kiện thể chất của chiến kê. Một chiến kê đủ lực có nhiều cơ hội để thích nghi với áp lực và biến việc tiết adrenaline thành lợi thế. Chiến kê với chế độ chăm sóc kém sẽ không thể duy trì trạng thái thăng hoa thể chất một khi adrenaline được tiết ra. Với trường hợp này, một số chất bổ sung như đạm creatine và đường ribose sẽ có ích, cũng như vitamin và khoáng chất. Phản ứng phân hủy glycogen, giải phóng đường vào máu cũng rất cần thiết.
Ribose là dạng đường độc đáo, được sản sinh một cách tự nhiên bên trong mọi tế bào sống. Nó là thành phần carbohydrate của DNA và RNA, cấu trúc cơ bản của sự sống. Ribose cũng là dạng đường khởi đầu cho quy trình sản xuất ATP (adenosine triphosphate). ATP là nguồn năng lượng chính của tế bào, kể cả mô cơ bình thường. Trong trường hợp này, ribose cộng tác với creatine. Lý do khiến cả hai rất gần gũi nằm ở cách thức mà chúng thực hiện nhiệm vụ. Cả hai cũng hỗ trợ nhau chặt chẽ.
Bài tập huấn luyện là điều bắt buộc. Bài tập thông thường là công cụ đơn giản và hiệu quả để giúp chiến kê thích nghi với áp lực và phản ứng một cách tích cực. Bài tập luyện cho cơ thể chiến kê sản sinh ra những hóa chất tự nhiên chẳng hạn như adrenaline. Những bài tập thích hợp cũng đưa cơ bắp vào trạng thái hiệu quả cần thiết trong chiến đấu.
Khi chúng ta dựa vào sự kỳ diệu của adrenaline, hay hormone chiến đấu, để thúc đẩy chiến kê vượt lên trên giới hạn thể chất bình thường, thì chính chúng ta là người chịu trách nhiệm làm mọi thứ để giúp chiến kê đạt điều kiện thể chất và tinh thần hoàn hảo. Sau cùng, chúng ta đặt niềm tin vào một yếu tố hoàn toàn tự nhiên để vượt lên giới hạn thể chất bình thường.
Không thể đoan chắc rằng chúng ta sẽ thành công. Đó là vẻ đẹp của trò đá gà. Bất kể làm gì, chúng ta cũng không thể chắc chắn về kết quả trận đấu. Do đó, những sư kê giỏi luôn hướng đến chiến thắng những cũng sẵn sàng chấp nhận thất bại.
ỐP LỰC
Ốp (pointing) là công đoạn cuối trong quá trình biệt dưỡng trước khi đem gà đi đá. Nếu biệt dưỡng là sửa soạn gà cho trận đấu thì ốp là sửa soạn gà ngay trong ngày hoặc thậm chí vào thời điểm diễn ra trận đấu. Sau này, ốp trở thành một công đoạn đặc biệt trong việc sửa soạn chiến kê của những sư kê bậc thầy. Điều trở nên phổ biến vào ngày nay, đó là những công đoạn tiền biệt dưỡng (pre-conditioning) và biệt dưỡng (conditioning) được điều hành bởi các nhân viên và phụ tá bình thường. Nhưng đa phần, các chuyên viên hàng đầu sẽ chịu trách nhiệm công đoạn ốp gà. Nó là đỉnh điểm của thời gian, nỗ lực và hiểu biết đặt vào chiến kê sửa soạn thi đấu. Ở đây, trong công đoạn cuối cùng này, không hề có chỗ cho bất kỳ sai sót nào.
Trình độ ốp gà ngày càng ảnh hưởng nhiều đến kết quả của trận đấu. Ở đẳng cấp cao nhất, dường như tất cả các dòng gà đều có trình độ ngang nhau. Những dòng gà hay nhất hiện đã đến tay hàng trăm nếu không nói là hàng ngàn nhà lai tạo Philippines, những người nắm được phương pháp lai tạo đúng đắn và đủ điều kiện tài chính để cung cấp môi trường thích hợp cho các chiến kê. Kết quả theo dõi hàng loạt trận đá giải hàng năm dường như hỗ trợ cho quan điểm này.
Biệt dưỡng có thể được nhìn nhận một cách logic như là yếu tố làm lệch sự cân bằng về trình độ. Điều kiện này còn hàm chứa một yếu tố quan trọng khác - khả năng để ốp một chiến kê được biệt dưỡng tốt. Chế độ biệt dưỡng tốt nhất cũng sẽ đổ bể nếu không đi kèm với một chế độ ốp thích hợp.
Với quan niệm này, RB Sugbo Gamefowl Technology đã bỏ thời gian để nghiên cứu và tìm hiểu về khoa học ốp gà trên nền tảng đặc điểm của gà Phi. Nghiên cứu dựa trên bối cảnh thực tế rằng gà đá cựa dao ở Philippines vừa nhanh vừa dữ “Isang tama ka lang”.
Do đó, RB Sugbo đưa ra khái niệm ốp gà dựa trên nguyên tắc kiểm soát áp lực với quan điểm tiết xuất adrenaline đúng lúc. Chúng tôi gọi phương pháp này là “ốp lực” (power pointing).
Khái niệm hiện đại về ốp lực
Ốp lực là phương pháp ốp gà được phát triển bởi RB Sugbo Gamefowl Technology. Nó dựa trên khái niệm về kiểm soát áp lực. Theo nguyên tắc, áp lực kích thích sản sinh adrenaline và nó giúp cơ thể đạt đến điều kiện thể chất và tinh thần phi thường như là một phần của cơ chế phòng vệ tự nhiên. Chúng ta đều biết điều kỳ diệu mà adrenaline mang lại. Trong tình thế khẩn cấp, một người có thể nâng vật nặng hơn nhiều so với bình thường, hay nhảy rất xa hoặc rất cao. Hiện tượng này dựa vào sự đột biến của lượng adrenaline.
Toàn bộ ý tưởng về ốp lực đều nhắm đến sự tiết xuất adrenaline đúng lúc hay ngay trong trận đấu, và cung cấp cho cơ thể và cơ bắp loại năng lượng và sức mạnh cần thiết để hỗ trợ cho sự tiết xuất này.
Để đảm bảo có đủ năng lượng chuyển hóa cần thiết để hỗ trợ việc tiết xuất adrenaline, khái niệm khai thác những chất kích thích giàu năng lượng như: creatine, ribose, B complex và sắt, B15 (pangamic acid) và đường. Creatine và ribose cần thiết cho việc bùng nổ năng lượng ở giai đoạn khai cuộc của trận đấu. B complex và sắt tăng cường máu và giúp phân bố ô-xy lên não và những phần khác trong cơ thể. B15 làm dãn mạch giúp máu lưu thông hiệu quả hơn. Đường là dạng năng lượng thuần túy để sử dụng tức thời.
Những chất tự nhiên này tạo nên sức mạnh tổng hợp để phục vụ cho cả giai đoạn khai cuộc lẫn hậu cuộc của trận đấu.
Tích lũy hoạt năng chứ không phải carbohydrate
Phương pháp này không đòi hỏi phải nạp carbohydrate sau mỗi 2-3 ngày như hầu hết các phương pháp ốp gà khác, đặc biệt là theo trường phái cũ của các sư kê Mỹ. Cần chỉ ra rằng gà đá cựa đâm và dao ngắn đòi hỏi độ bền và sức chịu đựng, mà đó không phải là ưu tiên hàng đầu đối với gà đá cựa dao dài. Trong các trận đá cựa dao ở Philippines, gà phải dựa vào khả năng chém sâu, thời điểm và sự nhanh nhẹn.
Việc nạp carbohydrate có lợi cho đường trường chứ không phải là nước rút. Nó thích hợp với gà Mỹ hơn là gà Phi.
Thay vào đó, trọng tâm của phương pháp ốp lực là bùng nổ năng lượng vào ngày thi đấu, dựa vào nguyên tắc hệ ATP-CP. Hệ ATP-CP là nguồn năng lượng ban đầu mà cơ bắp sử dụng để bùng nổ sức mạnh và tốc độ cần thiết trong một vài cú nạp đầu tiên.
Trong đợt bùng nổ đầu tiên, cơ bắp dựa vào năng lượng của hệ ATP-CP (adenosine triphosphate – creatine phosphate) vốn yếm khí. Sau vài giây, cơ bắp lấy năng lượng từ glycolysis, mà nó vừa là hệ yếm lẫn hiếu khí. Sản phẩm sau cùng của glycolysis, pyruvate, đại diện cho một nhánh trong quy trình phân hủy. Pyruvate có thể được đưa vào hệ yếm khí hay vào ty thể (mitochondria) đến chu trình Krebs và chuỗi chuyển hóa điện tử, mà cả hai vốn đều hiếu khí.
Khi trận đấu kéo dài, cơ thể sẽ lấy năng lượng từ hai hệ hiếu khí này. Tuy nhiên, các trận đá gà thường diễn ra cấp kỳ hơn là dai dẳng. Nên đặt trọng tâm vào hệ năng lượng yếm khí.
Hoạt năng (quick energy): creatine - ribose
Khi cơ bắp co bóp, năng lượng mà nó sử dụng là adenosine triphospate hay ATP. ATP giải phóng một trong số các phân tử phosphate của mình để cung cấp cho cơ và những chức năng khác. Một khi giải phóng phosphate, nó trở thành một hợp chất khác gọi là ADP (adenosine diphosphate). Không may, ATP chỉ đủ để cung cấp năng lượng trong vài giây, vì vậy để hệ thống tiếp tục vận hành theo lối này thì ATP phải được tạo ra.
Creatine phosphate (CP) có mặt để giải cứu bằng cách chuyển giao phân tử phosphate của nó cho ADP, tạo ra ATP. “ATP này có thể được đốt cháy lần nữa như là nguyên liệu để cơ co bóp. Cần nhấn mạnh rằng khả năng tạo ra ATP hầu như dựa vào nguồn cung cấp creatine. Càng có nhiều creatine trong cơ thì lượng ATP tạo ra càng nhiều” (Dave Tuttle; User’s Guide to Sports Nutrients).
Bằng không, cơ thể bắt buộc phải lấy năng lượng từ hệ khác, glycolysis. Hệ này phát sinh hiệu ứng phụ ảnh hưởng đến cơ, gây đau đớn và can thiệp vào những phản ứng sinh hóa cần thiết cho hoạt động của cơ, từ đó gây ra mệt mỏi. Vì vậy, cơ thể càng sớm lấy năng lượng từ glycolysis thì càng sớm mệt mỏi.
Những hệ khác - chu trình Krebs và chuỗi chuyển hóa điện tử - là hiếu khí tức tiêu thụ ô-xy. Chuyển hóa hiếu khí chiếm ưu thế khi trận đấu kéo dài nhưng không mạnh bằng các bùng nổ ban đầu. Điều này hiếm khi xảy ra trong đá gà.
Điều quan trọng nhất trong một trận đá gà Phi là những đợt bùng nổ ban đầu. Chúng ta đã biết được rằng cơ thể có thể đạt đến mức năng lượng cao nhất nếu cơ bắp được cung cấp đầy đủ ATP. Và creatine cho phép việc tái tổng hợp ATP diễn ra. Nhưng với nỗ lực tột cùng trong một vài cú nạp khởi đầu trận đấu, creatine không thể kịp tái tổng hợp ATP. May thay, ribose có thể giúp đẩy nhanh quá trình này. Ribose là dạng đường có thể chuyển hóa thành phân tử pyruvate, mà nó lại giúp sản sinh ra ATP. Việc tái tổng hợp ATP bị chậm trễ chủ yếu bởi vì thiếu một hợp chất gọi là PRPP. Đường cũng cung cấp PRPP nhưng chậm hơn nhiều so với ribose. Ribose giúp đẩy nhanh quá trình này.
Với sự kết hợp creatine-ribose, việc cung cấp và tái tổng hợp ATP được đảm bảo. Chiến kê sẽ có đủ ATP để tạo ra năng lượng cần thiết cho những bùng nổ ban đầu. Nó sẽ làm chậm thời điểm mà cơ bắp chuyển sang sử dụng glycolysis, tức nguồn năng lượng kém hiệu quả hơn.
Các chất bổ máu và việc cung cấp ô-xy
Chuyển hóa năng lượng hiếu khí cần đến ô-xy. Và, đơn vị vận chuyển ô-xy chỷ yến là hồng cấu, cụ thể là hemoglobin. Các vitamin B1, B2 và B3 giúp tạo ra năng lượng. B12 giúp tăng hồng cầu. Hồng cầu bao gồm các protein hemoglobin. Hemoglobin với sự hỗ trợ của sắt lấy ô-xy từ phổi và mang đến tất cả các tế bào trong cơ thể kể cả não. Việc thiếu ô-xy ở tế bào não sẽ gây ra hiện tượng mà các sư kê gọi là “xỉu”. B complex, cụ thể là B12 và sắt là kết hợp hiệu quả để bổ máu.
Để tăng cường bổ máu, một hệ thống hiệu quả cho việc vận chuyển cũng cần thiết - một quả tim mạnh mẽ để bơm máu và thành mạch rộng. Một quả tim mạnh mẽ rất cần thiết để bơm máu một cách hiệu quả đi khắp cơ thể. May thay, khoa học đã xác định được hàng loạt chất trợ tim. Omega 3, Omega 6, alpa lipoic acid (ALA), L-carnitine và obiquinone (CoQ10) là một số ví dụ.
Mặt khác, B15 hay pangamic acid là chất làm nở mạch. Chất này gia tăng đường kính của mạch máu. Khi điều này xảy ra, việc tuần hoàn máu sẽ hiệu quả hơn. Mạch máu siêu nở cũng giúp tỏa nhiệt tốt hơn, nhờ vậy thân nhiệt chiến kê được ổn định ở mức thấp.
Sự kết hợp giữa nở mạch với tỏa nhiệt sẽ góp phần hỗ trợ máu vận chuyển ô-xy đến các tế bào.
Dễ áp dụng
Ốp lực được áp dụng cho các chiến kê, cả đá giải lẫn đá cáp.
Bất kỳ chiến kê nào đầy đủ điều kiện sức khỏe đều có thể đưa vào chương trình ốp lực. Chương trình này chỉ đòi hỏi khoảng thời gian 1 tuần trước trận đấu.
Mặc dù thích hợp nhất với phương pháp biệt dưỡng hình kim tự tháp của RB Sugbo, ốp lực cũng tương thích với hầu hết những chương trình biệt dưỡng khác. Nó cũng dễ áp dụng bởi không ảnh hưởng đến các chương trình dinh dưỡng và huấn luyện bình thường.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
Ghi chú (vnrd)
*Bài này đi sâu vào bản chất việc của việc tích lũy và sử dụng năng lượng ở chiến kê. Các phương pháp cụ thể như biệt dưỡng và ốp của RB Sugbo Gamefowl Technology được viết bằng tiếng Phi nên rất tiếc không thể dịch ra đây được.
*Gà Phi là gà Mỹ được phát triển theo hướng đá cựa dao dài. Gà cực nhanh và chém dữ tuy lực không bền, nhưng như vậy là đủ cho các trận đá gà ở Philippines. Trong khi gà nòi đá cựa đâm vẫn cần lực và độ bền. Cẩn trọng khi nhập gà từ Philippines và đem pha với gà nòi để đá cựa đâm.
*Nạp carbohydrate (carboloading) là chiến lược tích lũy glycogen (tức năng lượng dưới dạng đường) trong cơ bắp của các vận động viên việt dã cự ly dài như marathon.
*Trong một tài liệu về doping cho gà mà chúng tôi tìm thấy trên mạng. Chất doping là testosterone được tiêm một liều 0.5 cc (testosterone 1.000 mcg/ml) mỗi tuần, trong liên tục sáu tuần để đạt “hiệu ứng tích lũy”. Gà trải qua quá trình này sẽ xung nhất khi đem đá. Testosterone là chất gốc dầu, nên tiêm sâu trong cơ để thẩm thấu tốt nhất (sử dụng kim tiêm cỡ 19, dài 3.8 cm). Sau cùng, chất kích thích có thể có tác dụng với cá thể này nhưng vô dụng với cá thể khác.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
Chiến-kê-tâm-pháp
Phương-pháp-biệt-dưỡng-nạp-carbohydrate
Phương-pháp-ốp-gà-trong-vòng-5-ngày
Vài-lưu-ý-trước-khi-xuất-trường
thay đổi nội dung bởi: vnreddevil, ngày 21-09-2011 lúc 08:50 PM
